بنيانگذار جمهوری اسلامی ايران حضرت امام خمينی (قدس سره) :

قم حرم اهل بيت است. قم مرکز علم است. قم مرکز تقواست.

من هر کجا باشم قمی هستم و به قم افتخار می‌کنم.

دل من پيش قم است و دل من پيش همه اهل تقواست .

◊ مقام معظم رهبری:

در طول هزار و دويست سال يا بيشتر، اين شهر همواره به عنوان يک شهر وابسته به اهل بيت (عليهمالسلام) شناخته شده است. من شهر ديگری را با اين خصوصيات سراغ ندارم.

◊ رييس محترم جمهوری:

حوزه مبارکه علميه قم ديروز و امروز مهم ترين پايگاه بسط, تبين و دفاع از معارف اهل بيت, اخلاق اهل بيت و ادب و اهل بيت بوده و هست و همچون خورشيدی درخشان در آسمان انديشه‏ای‏ الهی, اسلامی و بشری درخشيده است.

به شهادت تاريخ, ايران در سراسر قرون و اعصار گذشته مشعل‏دار تفکر و انديشه بوده است و گرچه در طی اين طريق دچار فراز و نشيب‏هايی شده است اما چراغ انديشه و تفکر هيچ‏گاه بی ‏ذوق نشد. همين تلاش عقلانی در مواجهه با پديده ‏ها و رويدادهای حيات انسانی باعث تعميق و گسترش فرهنگ اسلامی و ارزش‏های مانند انسان دوستی, شرافت, عدالت‏خواهی و ... گرديده است. در اين ميان, استان قم سهم عمده‏ ای در بسط و توسعه فرهنگ و تمدن ايران اسلامی دارد, چه بسيار فرزانگان, انديشمندان, علما و مراجعی که قم به تاريخ و تمدن اسلامی تقديم نموده است.

اين استان با جمعيتی بيش از يک ميليون و يکصد هزار نفر و صدها سال سابقه تاريخی يکی از استان‏هايی است که از لحاظ فرهنگی, اجتماعی در تاريخ و تمدن ملت ايران و توسعه فرهنگ دينی از سهم بسزايی برخوردار است. و در حال حاضر نيز, استان قم به لحاظ مذهبی و هويت دينی يکی از کانون‏های اصلی تربيت و پرورش شخصيت‏های بزرگ شيعه محسوب می‏شود.حضور هزاران طلبه فاضل و صاحب نظر در حوزه دين در اين استان مؤيد اين مطلب است.

از نظر فرهنگی دومين استان در حوزه نشر و چاپ در کشور شناخته شده است. انتشار قريب به 80 نشريه دينی, فرهنگی, پژوهشی و هنری در اين استان نشانه توان‏مندی علمی و رشد فرهنگی آن محسوب می‏گردد. از نظر کتابخانه ‏های عمومی, تخصصّی و شخصيتی يکی از مراکز غنی کشور است که نقش بسيار ارزنده و مهم در فرهنگ کتابخوانی در جامعه ايفا می‏کند.

در وادی هنرهای تجسمی, خوشنويسی, نمايش, شعر و قصه, موسيقی و سينما دارای صدها شخصيت برجسته می‏باشد که هر کدام بخشی از سرمايه ‏های بزرگ فرهنگ و هنر اين کشور را تشکيل می‏دهند. اما در بررسی قابليت‏ها امکانات و سرمايه ‏های فرهنگی استان به وضوح در می ‏يابيم که اين منطقه خيلی بيشتر از آن چه تاکنون معرفی و شناخته شده, شايسته شناسايی, معرفی است و مبالغه نخواهد بود اگر استان قم را استانی گمنام بناميم. نگاهی گذرا به سيمای کلی سرمايه ‏ها و قابليت‏های فرهنگی استان قم, اين ناشناختگی را به سادگی اثبات می‏کند.

علی‏رغم ويژگی‏های ذکر شده برای استان قم, به نظر می‏رسد که رشد و توسعه فرهنگی در اين استان چندان قابل ‏توجه نبوده است. و با توجه به مزيت‏های اين استان نسبت به استان‏های ديگر ـ در چند شاخص کمی ـ نه تنها از برتری فرهنگی برخوردار نيست بلکه حتی از برخی استان‏هايی ديگر در رتبه‏ای پايين‏تری برخوردار است.